IGG widzi przyszłość rozwoju branży gazowniczej w czynnym uczestniczeniu w transformacji energetycznej Polski w stronę neutralności klimatycznej, w tym w działaniach na rzecz paliw gazowych nisko i zeroemisyjnych takich jak biometan, biogaz, wodór, amoniak i gaz syntetyczny, Najistotniejszym z punktu widzenia branży gazowniczej wydaje się być temat biometanu i możliwości jego zatłaczania do istniejącej sieci gazowej, dlatego Izba jest aktywna i podejmuje szereg działań w tym obszarze.
1) Izba przystąpiła do Listu intencyjnego oraz Porozumienia o współpracy na rzecz rozwoju sektora biogazu i biometanu, zainicjowanego przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska;
2) Przedstawiciele IGG brali udział w pracach 7 Grup Roboczych przy MKiŚ. Skierowane przez IGG do prac w Zespołach 34 osoby współtworzyły projekt Porozumienia biogazowego, a także uczestniczyły w przygotowywaniu stanowisk Grup Roboczych przy Ministerstwie;
3) Przedstawiciele IGG kierowali pracami dwóch Grup Roboczych przy MKiŚ;
4) Izba posiada przedstawiciela w Radzie Porozumienia o współpracy na rzecz rozwoju sektora biogazu i biometanu w Polsce, Izbę reprezentuje w Radzie Porozumienia p. Teresa Laskowska – Dyrektor Izby Gospodarczej Gazownictwa;
5) W 2020 r. Izba we współpracy z PGNiG przygotowała analizę „Kierunkowe rozwiązania umożliwiające stworzenie rynku biometanu w UE i w Polsce oraz modele funkcjonowania rynku biometanu w Polsce”, która zawierała:
- Analizę benchmarkingową wybranych rynków biometanu w krajach UE,
- Identyfikację interesariuszy rozwoju rynku biometanu w Polsce i UE,
- Identyfikację barier i rekomendację dla rynku biometanu w UE i w Polsce. Materiały zawierały Raport Główny, Szczegółową opinię prawną oraz artykuły prasowe;
6) Ministerstwo Klimatu i Srodowiska powołało w 2023 r. Zespół do opracowania projektu Rozporządzenia MKiŚ w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania gazociągu bezpośredniego biogazu oraz zmian w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne. Biuro Izby aktywnie współpracowało przy opracowaniu tekstu dokumentów, czego efektem było przygotowanie projektu rozporządzenia oraz propozycji zmian Ustawy, które nie zostały dotychczas upublicznione do oceny i pozyskania opinii w ramach konsultacji społecznych;
DZIAŁALNOŚĆ STANDARYZACYJNA IGG
1) Kluczową aktywnością IGG jest prowadzenie prac standaryzacyjnych przez Komitet Standardu Technicznego (KST), który inicjuje nowe tematy prac oraz opiniuje tematy zgłoszone przez przedstawicieli firm stowarzyszonych. W czasie posiedzeń KST analizowany jest stopień zaawansowania zgłoszonych technologii nowej generacji i możliwość ich wdrożenia w branży. Dotyczy to między innymi możliwości przesyłania paliw alternatywnych, przesyłania dwutlenku węgla, monitorowania infrastruktury z powietrza i stosowania nowych metod pomiarowych. Zasadniczo można wyodrębnić trzy grupy tematów prac standaryzacyjnych odnoszących się do zazieleniania gazu ziemnego, które dotyczą biogazu i biometanu, wodoru oraz dwutlenku węgla. W tym obszarze IGG ma znaczące osiągnięcia;
2) W ramach prac Komitetu Standardu Technicznego IGG wdrożony do stosowania został standard ST-IGG-3501:2019 Wymagania jakościowe i techniczne dla biometanu wprowadzanego do sieci dystrybucyjnej. Część 1. Wymagania jakościowe;
3) Standard Techniczny ST-IGG-3501 Wymagania jakościowe i techniczne dla biometanu wprowadzanego do sieci dystrybucyjnej. Część 1. Wymagania jakościowe, stał się podstawą opracowania przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego w zakresie wymagań dla jakości biometanu wprowadzanego do sieci;
4) W 2022 r. opracowano 3 standardy (zastępujące 4 wycofane normy krajowe serii PN-C-04750 do 04753), w których uwzględniono, że gazy ziemne przesyłane w polskim systemie gazowym mogą zawierać domieszki gazów odnawialnych:
- ST-IGG-4401 Paliwa gazowe Klasyfikacja, oznaczanie, wymagania i ocena jakości, (zastępujący PN-C-045750 Paliwa gazowe. Klasyfikacja, oznaczenie i wymagania ogólne oraz PN-C-045751 Gaz ziemny. Ocena jakości),
- ST-IGG-4402 Paliwa gazowe Jakość paliw gazowych w sieci przesyłowej, (zastępujący PN-C-045752 Gaz ziemny. Jakość gazu ziemnego w sieci przesyłowej. Grupa E),
- ST-IGG-4403 Paliwa gazowe Jakość paliw gazowych w sieci dystrybucyjnej (zastępujący PN-C-045753 Gaz ziemny. Jakość gazu ziemnego dostarczanego odbiorcom z sieci dystrybucyjnej. Grupa Ls, Lw oraz E);
5) Wkrótce zostaną zakończone prace nad Standardem Technicznym ST-IGG-3502 Wymagania techniczne dla infrastruktury związanej z przyłączaniem biogazowni. W standardzie tym opisano propozycje rozwiązań technicznych mogących znaleźć zastosowanie przy przyłączeniu biometanownii do sieci gazowej oraz zawarto ogólne zasady w zakresie wymagań technicznych przy przyłączaniu biometanowni. W standardzie uwzględniono wymagania zawarte w przepisach jak również dobre praktyki stosowane przez zagranicznych operatorów sieci dystrybucyjnej (m.in. odbyła się wizyta techniczna na Słowacji);
6) Z uwagi na fakt, że w Polsce nie powstała na razie żadna biometanownia, a istnieje około 390 biogazowni, biogaz jest wykorzystywany lokalnie. W związku z tym KST podjął decyzje o opracowaniu Wytycznych Technicznych WT-IGG-4801 Wytyczne do budowy lokalnej sieci biogazu. Dokument będzie zawierał wymagania i zalecenia w zakresie materiałów i komponentów stosowanych do budowy lokalnych sieci biogazu, wymagań projektowych, zakresu ciśnień, technologii wykonania, warunków lokalizacji sieci, oznakowania, dokumentacji technicznej, kwalifikacji personelu w zakresie BHP i warunków eksploatacji tych sieci;
7) Biometan ma inne właściwości niż gaz ziemny, np. nie zawiera wyższych węglowodorów, podjęto więc prace nad opracowaniem Wytycznych Technicznych WT-IGG-4701 Jakość bioCNG i bioLNG, które będą określały wymagania dotyczące jakości bioCNG i bioLNG dostarczanych do sieci gazowych oraz wykorzystywanych na potrzeby transportu;
8) Planowane jest opracowanie kolejnego dokumentu standaryzacyjnego poświęconego wprowadzaniu biometanu do sieci przesyłowej (dostarczanie i zatłaczanie) z zastosowaniem rozwiązań alternatywnych do transportu rurociągami.
DZIAŁALNOŚĆ EDUKACYJNA IGG
1) W celu promocji i poszerzenia wiedzy o biometanie Izba przygotowała specjalne wydanie Przeglądu Gazowniczego poświęcone temu tematowi;
2) Izba na bieżąco zajmuje się tematyką biometanu w wielu numerach kwartalnika Przegląd Gazowniczy, w których publikuje szereg artykułów dot. tej tematyki;
3) Izba podczas organizowanych wydarzeń takich jak Sympozjum Gazownicze, Targi Expo Gas i Kongres Polskiego Przemysłu Gazowniczego podejmuje działania mające na celu poszerzenie wiedzy i promocję tematów dot. gazów nisko i zeroemisyjnych w tym biometanu i biogazu;
4) W czerwcu 2022 r., Izba zorganizowała warsztaty techniczne „Biometan – niekopalny, zielony składnik miksu paliwowego w sieciach gazowych” poświęcone biogazownictwu, podczas których uczestnicy mogli zwiedzić nowoczesną biogazownie Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu zlokalizowaną w Przybrodzie;
5) W czerwcu 2023 r., zostały zorganizowane Warsztaty Techniczne „Przyłączanie biometanowni do sieci gazowej w praktyce” poświęcone m.in. technologiom oczyszczania biogazu i zatłaczania biometanu do sieci gazowej w trakcie których omawiano konkretne inwestycje zrealizowane na terenie UE;
6) W czerwcu 2024 zorganizowano Warsztaty Techniczne „Dekarbonizacja systemu gazowego”, podczas których przedstawiono sytuację krajową dotyczącą wprowadzania biometanu jak i rozwiązania przyjęte w Czechach i na Słowacji, gdzie biometan jest wprowadzany do sieci dystrybucyjnych;
7) Na 5 września 2024 r. zaplanowano Konferencję „Perspektywy rozwoju rynku biogazu i biometanu”, której celem jest omówienie najistotniejszych tematów z punktu widzenia aktualnych uwarunkowań rozwoju branży. Omówione zostaną zagadnienia związane z oczekiwaniami i potrzebami przemysłu w zakresie zapotrzebowania na gazy odnawialne oraz możliwości zapewnienia dostaw biometanu i biogazu przez dostawców w kontekście ich planów inwestycyjnych. Część prezentacyjna skupiać się będzie wokół trzech głównych zagadnień: regulacje, perspektywy rozwoju rynku, technologie dla biometanu i biogazu. Konferencja zostanie uzupełniona o wizytę na obiekcie wykorzystującym najnowsze, innowacyjne rozwiązania techniczne;
8) W celu zdobycia wiedzy technicznej Izba zorganizowała wyjazd na infrastrukturę biometanową na Słowację, w której uczestniczyli członkowie Zespołu KST opracowującego standard dot. infrastruktury związanej z przyłączaniem biogazowni;
9) Poza tematyką biometanu i biogazu przedstawianą na Konferencjach, Warsztatach, Sympozjach i Kongresach IGG promuje w programie studiów MBA zagadnienia związane z biometanem, biogazem i innymi gazami zero i niskoemisyjnymi;
10) Dla szkół średnich i kadry pedagogicznej w ramach Konkurs zorganizowanego przez Ministerstwo Edukacji i Nauki pn. „Utworzenie i wsparcie funkcjonowania 120 branżowych centrów umiejętności (BCU), realizujących koncepcję centrów doskonałości zawodowej (CoVEs)”, IGG stworzyło zakres szkoleń ukierunkowanych na nowe technologie. Izba współpracuje z Ministerstwem w ramach opiniowania zmian w programach nauczania w szkołach średnich dla kierunku Technik Gazownictwa.
ZESPÓŁ IGG DO SPRAW ROZWOJU RYNKU BIOMETANU
1) W związku z rosnącym zainteresowaniem i potrzebą rozpoczęcia działań związanych
ze zwiększeniem wykorzystania biometanu w krajowym bilansie energetycznym, Zarząd IGG uchwałą z dnia 16 września 2021 r. powołał Zespół IGG do spraw rozwoju rynku biometanu. Zespół powstał wychodząc naprzeciw oczekiwaniom strony rządowej, która oczekiwała jednolitego stanowiska ze strony branży gazowniczej;
2) Zespół przygotował opracowanie dot. propozycji rozwiązań branży, których implementacja do krajowego porządku prawnego, ma umożliwić rozwój rynku biometanu w Polsce przy uwzględnieniu oczekiwań wszystkich interesariuszy. Przedstawiciele zespołu uczestniczyli bezpośrednio w pracach Grupy Roboczej nr 1 przy Ministerstwie Klimatu i Środowiska, która wypracowała propozycje w zakresie: bezpieczeństwa dostaw i eksploatacji lokalnych sieci biogazu/biometanu, parametrów jakościowych biogazu, który może być dystrybuowany w lokalnych sieciach biogazu/biometanu.